Hoe kun je omgaan met pijn.

Als je pijn hebt, wil je er meestal zo snel mogelijk vanaf, maar hoe dan? Hoe kun je omgaan met pijn. Is er verschil tussen emotionele, mentale of fysieke pijn, heeft pijn een functie?

Pijn is complex en kan op verschillende manieren worden ervaren. Ik hoop dat deze blog je meer inzicht geeft in pijn en je helpt om er op een betere manier mee om te gaan.

Deel je ervaringen: Heb je zelf ervaring met pijn? Laat dan in de comments weten wat je van deze blogpost vindt en deel je tips en ervaringen met anderen.

We willen pijn niet voelen

Pijn is iets wat we als mens zoveel mogelijk willen vermijden. Al onze handelingen zijn er op gericht lichamelijke dan wel geestelijke/ mentale/ emotionele pijn niet te hoeven voelen. Als je pijn ervaart is er niet of nauwelijks ruimte voor andere dingen. Het slokt veel zo niet al je energie op. Je wordt er moe van, chagrijnig, misschien raak je wel gefrustreerd omdat je niet kan doen wat je zou willen doen.

Pijn is een signaal van het lichaam

Maar pijn is net als frustratie, irritatie en boosheid een signaal dat je rust moet nemen, dat het tijd is om even te stoppen. Je aandacht naar binnen te brengen en te onderzoeken wat er diep van binnen speelt. Of je hoofd en je hart nog wel op 1 lijn zijn.

Verschillende soorten pijn

Er is verschil in pijn,

Acute pijn; je stoot je teen, loopt ergens tegenaan of valt. Dan is het meestal een kwestie van tijd en rust.

Emotionele pijn; verdriet om verlies, boosheid, onmacht.

Lichamelijke pijn; in je buik, of je hoofd, of je maag, soms verspringend.

Chronische pijn; constant aanwezig, schijnbaar zonder oorzaak.

En dan maken we ook nog vaak het onderscheid tussen zenuwpijn, neuropatische pijn, acute pijn enz. Elk mens ervaart pijn op een andere manier.

Iedereen gaat anders om met pijn. Over het algemeen willen we  pijn niet voelen.  Elk mens creëert andere manieren om  pijn te ontwijken.

Pijn vertelt een verhaal

Pijn heeft een verhaal te vertellen. Neem de tijd om naar het verhaal te luisteren. Door er naar te luisteren leer je dat verhaal kennen, krijg je meer inzicht in je Zelf. Waar zit het knelpunt, waar is er geen doorstroming, waar in je leven doe je iets wat niet klopt, wat heb je ooit ervaren wat nog niet geintegreerd is.

omgaan met emotionele pijn

Vaak beseffen we niet eens dat we vluchten voor de pijn. We ontwikkelen onbewust coping-mechanismen om de pijn te vermijden, maar deze mechanismen kunnen ons op de lange termijn juist meer pijn bezorgen.

Subtiele vluchtwegen:

• Overmatig werken: We verdoven onze pijn door ons te storten in ons werk, waardoor we geen tijd hebben om te voelen.
• Eten als troost: De koelkast wordt onze beste vriend, we vullen de leegte met voedsel en verdoven onze emoties.
• Sportverslaving: We duiken obsessief in de sportschool, waardoor we geen ruimte laten voor de pijn om te worden gevoeld.
• Overmatig praten: We praten constant om de stilte te vermijden, om de pijn te overstemmen.

De gevaren van vluchten:

Deze vluchtwegen lijken oplossingen op korte termijn, maar op de lange termijn leiden ze tot meer problemen. We pakken de oorzaak van de pijn niet aan, waardoor deze dieper kan gaan wortelen. We kunnen zelfs verslaafd raken aan onze coping-mechanismen, waardoor we nog verder van de oplossing af raken.

Ernstige gevolgen:

In extreme gevallen kan het vermijden van pijn leiden tot ernstige problemen, zoals:

• Verslaving: We vluchten in middelen of gedrag om de pijn te verdoven, wat uiteindelijk tot verslaving kan leiden.
• Depressie: De pijn wordt zo overweldigend dat we het licht niet meer zien en depressie kan ontwikkelen.
• Angststoornissen: We worden bang voor de pijn en alles wat ermee samenhangt, wat kan leiden tot angststoornissen.
• Hevige fysieke pijn: reumatische klachten, jicht, fybromialgie, neuropathie enz

Alternatieven voor vluchten:

• Erken je pijn: Neem de tijd om te voelen wat je voelt, zonder oordeel.
• Zoek de oorzaak: Praat erover met een vertrouwde persoon om de oorzaak van je pijn te achterhalen.
• Gezonde coping-mechanismen: Ontwikkel gezonde manieren om met je pijn om te gaan, zoals meditatie, yoga, mindfulness of creatieve expressie.
• Professionele hulp: Aarzel niet om professionele hulp te zoeken als je er zelf niet uitkomt.

Pijn onder ogen zien:

De enige echte manier om te bevrijden van pijn is erdoorheen te gaan. We moeten de pijn onder ogen zien, de oorzaak ervan begrijpen en er op een gezonde manier mee leren omgaan.

Eigenwaarde; Ik ben het niet waard, ik kan dit niet aan, ik ben niet goed genoeg.

Als emotionele pijn fysiek wordt ga dan een zoeken bij jezelf naar diep gewortelde gevoelens van; ik ben niet goed genoeg, ik kan dit niet, dit is niet voor mij, ik ben lelijk, de ander is beter enz. Luister dan de oefeningen hieronder en merk op welke beelden er van vroeger voorbij komen. Voel die pijn. Werk aan je eigenwaarde.

Je voelt je in de steek gelaten.

Een andere ingang kan een scheidingsconflict zijn; je hebt ervaringen van ‘ in de steek gelaten’ zijn, of iemand heeft je de rug toegekeerd enz. Is er iemand die plotseling uit je leven verdwenen, weggegaan of overleden. Luister naar de opnamen hieronder en voel de pijn die hierbij hoorde, laat de beelden voorbijkomen adem en voel.

Omgaan met lichamelijke pijn.

Bij fysieke pijn nemen we vaak pijnstillers, want ja, we moeten wel aan het werk of naar dat feestje. Tijd om te voelen wat het lichaam vertelt hebben of nemen we nauwelijks.

En chronische pijn daarvan zeggen we; je moet er maar meer leren leven………….

De plaats van de pijn

Pijn hebben we allemaal wel eens, hoofdpijn, maagpijn, buikpijn, soms doet je knie, je schouder of je rug zeer. De een loopt er mee door en de ander neemt snel een pilletje. Maar wat nou als je eens stil zou staan bij wat die pijn je te vertellen heeft. Ruimte maken voor het verhaal wat je lichaam je wil vertellen.

HIer lees je over schouderpijn, hier lees je over pijn in de bil

De plaats van de pijn of het getroffen orgaan of weefsel verteld je exact wat er aan de hand is. Je kunt hiervoor aanwijzingen vinden in het boek zielsoorzaken van ziekte.

Heeft pijn een functie?

Pijn is een signaal van je lichaam wat vertelt dat je pauze mag nemen, even pas op de plaats, daar mag en moet je naar luisteren, tenminste als je algemeen welzijn nastreeft. Maar hoe dan? Hoe leer je luisteren naar je lichaam en hoe vertaal je dan wat die pijn je te vertellen heeft?

Leren omgaan met pijn.

Ik wil je hier een methode aan de hand doen waarbij je leert om te gaan met pijn. Zodat die pijn niet meer je hele leven beheerst maar je kan ontspannen zodat  er meer ruimte ontstaat om vrijer te leven.  Je krijgt weer energie en levenslust.

Hoe kun je ontspannen met pijn

Besef in de eerste plaats dat pijn neutraal is, pijn is er niet om je te irriteren of te plagen. En merk ook eens op hoe je jouw pijn beschrijft. Zeg je bijvoorbeeld; mijn knie doet zo zeer…………..Is het mogelijk wat meer afstand te nemen. Door te zeggen; de knie is pijnlijk. Je neemt dan al wat afstand, je maakt wat ruimte.

Oefeningen om met pijn om te gaan

Ik heb diverse oefeningen voor je opgenomen om te leren op een andere manier om te gaan met pijn.

Voordat je begint is het fijn dat je geest kalm en rustig is. Zorg voor een ontspannen en veilige omgeving waarin je even niet gestoord wordt. Ga naar het toilet en verzeker je ervan dat je echt even tijd voor jezelf hebt. Ga dan liggen of zitten op een zo gemakkelijk mogelijke manier, ondersteun jezelf waar nodig met kussentjes. Leg eventueel een dekentje over je heen. Je hoeft niet naar de beelden te kijken. Luister en ervaar.

wat kun je doen bij erge pijn.

De volgende opname maakte ik voor iemand die hele heftige pijnen ervoer op dat moment.

k heb ook een paar oefeningen voor je uitgeschreven.

 Een Basisoefening om met pijn om te gaan.

Ga op een rustige plek zitten of liggen, zorg ervoor dat je niet gestoord wordt , neem de tijd, en neem je voor dat je kalm en rustig blijft. Heb vertrouwen in het proces en in je lichaam. Het is oneindig intelligent, denk maar eens aan al die processen die plaatsvinden terwijl je dit leest. Spijsvertering, bloedsomloop, stofwisseling, ademhaling, het gaat allemaal vanzelf. Elke cel in jouw lichaam weet precies wat ie moet doen. Een cel in je ogen kijkt en een cel in je tong proeft.

Sluit dan je ogen en adem een aantal keren diep in en uit. Schud je schouders los, trek wat gekke bekken, schud met je benen en je armen en adem opnieuw een aantal keren rustig in en uit.

Voel dan hoe je lichaam langzaam een beetje ontspant.                                                                        

Breng je aandacht naar je voeten, hoe voelen ze, koud of warm,  voel je enkels voelen ze strak of los, je kuiten je scheenbenen kun je voelen hoe ze voelen? Of je ze nu wel of niet kunt voelen het is allebei oke. Het gaat er niet om wat je voelt maar om je aandacht te sturen. Ga verder naar boven langs je knieën, je bovenbenen, je billen, je heupen, wat voel je.  Neem voor elk lichaamsdeel ongeveer evenveel tijd en ga rustig verder of je nu wel of niet wat voelt. Voel je kriebels, jeuk, prikkelingen, zachtheid, vochtigheid, droogte……..

Hoe voelt je rug kun je voelen dat ie de grond of de stoel raakt, hoe voelt je buik, vol of leeg, je borst open of gesloten, hoe voelen je schouders, je bovenarmen, je elle bogen, onderarmen, polsen en handen. Kun je de temperatuur voelen, de langs strijkende lucht. Wees niet bezorgd als je wel of niet iets voelt, maar heb vertrouwen in het proces en in je lichaam. Ga met je aandacht terug langs je armen naar je schouders en ga verder naar boven naar je nek, de achterzijde van je hoofd, je gezicht en je kruin. Rustig en kalm beweeg je jouw aandacht over het gehele lichaam van beneden naar boven. Daarna kun je de beweging omdraaien en het lichaam van boven naar beneden voelen. Geef elk lichaamsdeel  ongeveer evenveel aandacht. Hoe het ook voelt, pijnlijk of open, strak of gespannen, zacht of hard, misschien voel je op sommige plekken niets, het is helemaal oke.

Merk dan hoe het hele lichaam voelt.

Als je dit een aantal keren hebt gedaan breng je de aandacht naar de adem en voel hoe die op een natuurlijke wijze je lichaam in en uitstroomt. Forceer niets maar laat de adem stromen. Jou zachte natuurlijke adem.  (het is fijn als je een volledige ademhaling hebt waarbij je de volle capaciteit van de longen gebruikt,  zie oefening volledige adem (onder dit artikel) , maar vertrouw het proces, de adem verdiept zich naarmate je meer oefent)

Oefening in een (yin) yogahouding.

Dan breng je de aandacht naar een plek in je lichaam waar je pijn voelt, een plek zogezegd die om aandacht vraagt. Merk wat er gebeurt met je adem, neem de tijd.  Als je merkt dat de adem verandert, korter wordt, hakkelig, stotend, hortend,  verander dan een klein beetje van houding, ontdek wat er gebeurt. Geef het de tijd en heb vertrouwen.

Laat het stromen.

Richt je aandacht weer naar je adem en laat m rustig stromen, ga door met dit proces totdat je merkt dat je je aandacht bij het pijnlijke lichaamsdeel kunt houden zonder dat de adem verandert. Het kan zijn dat je misschien van houding wil veranderen, doe dat dan. Doe dat rustig en kalm zodat je aandacht niet afgeleid wordt. Breng nu je aandacht naar een ander deel van je lichaam dat aandacht nodig heeft, waar je pijn voelt of spanning en blijf ook gelijktijdig rustig ademhalen.

Merk hoe je lichaam zich steeds verder ontspant en hoe de pijn verandert, voortdurend verandert.

Bij bv hoofdpijn, kiespijn, ed,

Doe de basisoefening en breng dan daarna de aandacht naar het pijnlijke lichaamsdeel bv je hoofd. Blijf rustig doorademen en voel wat er gebeurt. Let er op dat je lichaam ontspannen blijft, merk je dat er spanning ontstaat in het lichaam laat dan je aandacht weer stromen door je hele lichaam.

Je zult ontdekken dat pijn voortdurend in beweging is, steeds verandert van intensiteit en van plaats.

Misschien lukt het niet de eerste keer, wanhoop niet,  geef jezelf de tijd om dit te leren.

Volledige yoga ademhaling

Combinatie van borst/ flank/ en buikademhaling

Neem de tijd om deze ademhaling te leren.

Het is het gemakkelijkst als je er in het begin bij gaat liggen.

Buikademhaling

Leg je handen op je buik, en adem naar je buik toe. Voel hoe je handen meebewegen met je ademritme. Als je inademt zet je buik zich uit en als je uitademt daalt de buik en je handen. Doe dat een aantal keren.

Flankademhaling

Leg dan je handen, met de vingertopjes tegen elkaar aan op je ribben, onder je borsten. Adem naar dat gebied. Probeer de vingertopjes van elkaar te ademen. Dit zal in het begin niet gemakkelijk gaan.

Borstademhaling

Leg dan je handen boven op je borst onder de sleutelbenen. Ook hier weer de vingertopjes tegen elkaar. Ook hier probeer je de vingertopjes uit elkaar te ademen.

Als je al deze 3 afzonderlijk hebt geoefend gaan we ze combineren.

Adem in je buik zet uit

je flanken zetten uit

je borst zet uit

adem uit  eerst je buik leeg daarna je flanken en daarna je borst

forceer niets, neem de tijd en heb vertrouwen.

wil je hulp bij jou pijnklachten

Als yoga en trauma therapeut heb ik vele mensen geholpen met klachten als fybromyalgie, reumatische pijnen, burn out, rug/ schouder/ nek klachten. NIet alleen door fysieke houdingen en ademoefeningen maar zeker ook door inzicht te geven in de oorzaken. Wil jij ook werken aan duurzaam herstel en een meer ontspannen leven neem dan contact op.

Deel hieronder jouw ervaring met pijn.

Heb je zelf ervaring met pijn deel het in de comments. Ook fijn als jij tips hebt die anderen weer kunnen helpen.

Dit bericht werd voor het eerst gepubliceerd op 10 dec 2015, aangepast op dec 2018, en opnieuw aangepast op 30 maart 2024.